Czy próbowałeś/aś kiedyś opisać usłyszany gdzieś dźwięk? Jakie są wszystkie ogólne rzeczy, które możesz powiedzieć o usłyszanym dźwięku:
- Dźwięk był wysoki, średni czy niski?
- Jak głośny był dźwięk?
- Czy dźwięk był jasny czy ciemny?
- Czy dźwięk się rozmył?
- Jak długo trwał dźwięk?
- Czy zanikał w czasie, czy pozostawał w pełni włączony?
- Czy w jakikolwiek sposób się poruszał?
- Z jakiego kierunku dochodził?
- Czy był jakiś pogłos lub echo?
Co powiesz na to, że syntezator jest w zasadzie instrumentem muzycznym, które daje Ci indywidualną kontrolę nad każdą z tych cech dźwięku.
Synteza subtraktywna
Aby wszystko było proste, skupimy się na najbardziej popularnym rodzaju syntezy – syntezie subtrakcyjnej. Z grubsza polega ona na tym, że zaczynamy od posiadania większej ilości dźwięku niż chcemy, a następnie odejmowaniu go do momentu, aż zabrzmi on tak, jakbyś chciał/a. Możemy to porównać do Michała Anioła, który zapytany, jak tworzy swoje piękne marmurowe posągi, stwierdził: Widziałem anioła w marmurze i rzeźbiłem go tak długo, aż go uwolniłem. Tylko, że ty zamiast róznego rodzaju dłut do rzeźbienia, jakimi dysponował Michał Anioł, posiadasz:
- Oscylatory
- Miksery
- Filtry
- Wzmacniacze
- Obwiednie
- LFO (generatory przebiegów wolnozmiennych)
- Efekty
Aby kontrolować te dźwiękowe narzędzia, syntezator często posiada klawiaturę, koła pitch-bend i modulacji oraz wiele innych przycisków, pokręteł i suwaków.
Syntezator posiada dwie ścieżki. Ścieżkę audio (rzeczy, które faktycznie słyszysz) i ścieżka kontrolna (rzeczy, które poruszają się i modyfikują dźwięki, które słyszysz). Ścieżka audio zawiera oscylatory, miksery, filtry, wzmacniacze i efekty. Ścieżka kontrolna zawiera LFO i obwiednie wraz z klawiaturą, kółkami, gałkami, suwakami i przełącznikami.
Komponenty ścieżki audio
Zaczniemy od oscylatorów. Poruszają (wprawiają w drganie) one prądem tam i z powrotem na tyle szybko, że gdy dotrą do głośników lub słuchawek, usłyszymy to jako dźwięk. Zazwyczaj dźwięk pochodzący bezpośrednio z oscylatora jest jaśniejszy i trwa zdecydowanie dłużej niż byśmy chcieli. (W syntezatorach analogowych oscylatory zawsze pracują, nawet jeśli nie grasz żadnych nut). Możesz wybrać z listy podstawowych kształtów fal oscylatora (sinus, trójkąt, piła, kwadrat, puls) lub szumu (biały szum, różowy szum).
Oscylatory te są następnie łączone za pomocą miksera w jedno źródło dźwięku. Dźwięk ten trafia następnie do jednego lub kilku filtrów, które pomagają zredukować (lub usunąć) wszelkie dźwięki o wysokiej lub niskiej częstotliwości, które nie odpowiadają Twojej wizji dźwięku.
Po przefiltrowaniu, dźwięk trafia do wzmacniacza, który może sprawić, że dźwięk będzie głośniejszy, łagodniejszy lub wyciszony. Efekt końcowy jest czasami wysyłany jeszcze do efektów (distortion, chorus, echo, reverb, EQ). Wszystkie te elementy są częścią ścieżki audio.
Komponenty ścieżki kontrolnej
Słuchanie samej ścieżki audio może szybko stać się nużące, ponieważ nie będzie ona posiadała żadnych ruchów i odchyleń, które pochodzą ze ścieżki kontrolnej. Klawiatura pozwoli Ci kontrolować wysokość dźwięku oscylatora w zależności od tego, które klawisze naciśniesz. LFO (generatory przebiegów wolnozmiennych) mogą dodawać powtarzalny ruch do tonu oscylatora (vibrato), górnego odcięcia filtra (wah-wah) i głośności wzmacniacza (tremolo). Obwiednia pozwala na tworzenie kształtów typu “one-shot”, które mogą sterować filtrem, tak aby dźwięk zaczynał być jasny, a następnie z czasem stawał się ciemniejszy. Obwiednia może być również użyta do zmiany głośności wzmacniacza w czasie, co spowoduje różnicę pomiędzy ostrym atakiem i szybkim wygaszaniem marimby, a powolnym atakiem i długim wygaszaniem zespołu smyczkowego. Możesz nawet użyć obwiedni do zmiany wysokości dźwięku oscylatorów, aby brzmiały jak tandetne disco lub kosmiczne lasery (pew-pew-pew).
Gdy uzyskasz dźwięk zbliżony do pożądanego, możesz zapisać wszystkie ustawienia we wstępnie ustawionej lokalizacji. Powrót do tego ustawienia wstępnego spowoduje przywołanie wszystkich ustawień, które wcześniej wykonałeś dla danego dźwięku.
Podsumowanie
Ci z was, którzy już używają syntezatorów, pomyślą: “Jasne, ale jest tego o wiele więcej”. I, oczywiście, macie rację. Jest to jednak tylko dość zwięzły sposób wyjaśnienia, jak działa syntezator. Pełne jego możliwości poznasz kiedy, zdobędziesz jakiś syntezator do samodzielnego wypróbowania. Nie jest ważne, czy zaczniesz od dużego czy małego syntezatora, ani nawet czy będzie to syntezator z prawdziwego zdarzenia czy tylko jego wirtualny odpowiednik. Kluczowe jest to, by zacząć podrasowywać parametry. Będziesz zaskoczony tym, jak szybko zaczniesz sobie wyobrażać, jak powinny brzmieć Twoje presety.
