Każdy początkujący basista wybierając pierwszy instrument staje przed nieuniknionym dylematem – Jazz Bass czy Precision Bass?
Wybór ten nie jest prosty i podobnie jak w przypadku innych instrumentów czy sprzętu audio uzależniony jest od wielu czynników. Chociażby od gatunku, w którym się poruszasz czy Twoich umiejętności. Dlatego bardzo ważne jest, aby decyzję o zakupie basówki podjąć świadomie. W dzisiejszym poradniku postaram się przybliżyć Ci różnice między jazz basem, a “preclem” i pomóc w wyborze tego właściwego.
Podstawowe różnice
Zacznijmy od podstaw. Część różnic widoczna jest już na pierwszy rzut oka, a najważniejsza z nich to oczywiście pickupy. Gitary typu J-Bass wyposażone są w dwa przetworniki single-coil (jednocewkowe), natomiast precle oparte są na pojedynczym przetworniku split-coil (wykorzystującym dwie cewki).
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że na rynku dostępne są także basy łączące oba rozwiązania. Są to modele z “mieszanym” układem PJ, gdzie przetwornik split-coil znajduje się bliżej gryfu, a single-coil bliżej mostka. O tym jak układ pickupów wpływa na brzmienie opowiem w dalszej części tekstu. Warto jednak wspomnieć, że definiuje on to, jakie pokrętła będziemy mieli do dyspozycji podczas gry. J-Bass w swojej najprostszej wersji posiada trzy potencjometry:
- Master Tone (nasycenie tonem),
- Volume 1 (głośność przetwornika gryfowego) i
- Volume 2 (głośność przetwornika mostkowego).
Precision natomiast oddaje do naszej dyspozycji pokrętła Master Tone i Master Volume. Układ ten jednak może różnić się w zależności od modelu. Dzieje się tak chociażby w przypadku basów wyposażonych w aktywną elektronikę (czyli taką oferującą wbudowany przedwzmacniacz oraz nierzadko equalizer). Wtedy takich potencjometrów znajdziemy cztery lub nawet pięć. Przy czym mogą one być także dodatkowo wyposażone w przełączniki push/pull czy dodatkowe switche.
Kształt basu
Kolejna bardzo widoczna różnica to kształt samego instrumentu. J-Bass przypomina w swojej budowie gitary typu stratocaster z charakterystyczną dla nich asymetrią pionową korpusu. Precision natomiast posiada prostszą, bardziej symetryczną budowę. Ostatnią różnicą dotyczącą samej konstrukcji jest budowa i profil gryfu. Podczas gdy J-Bass posiada nieco węższy i bardziej zaokrąglony gryf, Precision odznacza się bardziej masywnym i “brylastym” jego projektem. Stąd też Jazz Bassy są zdecydowanie popularniejsze wśród początkujących. Gryf i podstrunnica bowiem uznawane są w tych modelach za wygodniejsze i bardziej przystępne dla osób, które dopiero uczą się gry.
Przykłady Jazz bass i Precision bass
Typowymi przykładami J-Bassu są m.in Fendery z serii Satndard czy Player bądź odbiegające od klasycznego designu Ibanez GSR180 BS czy Epiphone Toby Standard IV EB. Jeśli natomiast szukasz przystępnego cenowo precla koniecznie zwróć uwagę na Fendery z serii Standard lub Squier Mini Precision Bass LRL BLK. Dla bardziej wymagających zaś prawdziwą gratką będzie Fender American Ultra Precision Bass MN APL.
Zanim przejdziemy do różnic w brzmieniu, wspomnieć należy krótko o gitarach basowych wyposażonych w humbuckery, czyli przetworniki z dwoma cewkami. Dobrym przykładem jest tu odznaczający się unikatowym wyglądem Epiphone Thunderbird Vintage Pro TS, czy też Ibanez SR305E-CUB, który oferuje dwa przetworniki dual-coil oraz wbudowany korektor. Tego rodzaju basy najczęściej znajdują zastosowanie w muzyce współczesnej – metalu, progresywnym rocku czy popie. Cechują się mocnym brzmieniem o dużej selektywności i z reguły nie sprawdzają się w subtelniejszych gatunkach. Na rynku dostępne są także modele wyposażone w jeden humbucker (jak chociażby Gibson Les Paul Junior Tribute DC Bass) lub humbucker i przetwornik single-coil/split-coil, np. Cort GB 74 OPN.
Jak widzisz, kombinacji jest naprawdę wiele, a każda z nich odznacza się swoim własnym, niepowtarzalnym charakterem.
Brzmienie Jazz bass i Precision bass
Przejdźmy zatem do najważniejszej kwestii, a zatem różnic w brzmieniu pomiędzy J-Bassem, a P-Bassem. Już same nazwy są w stanie coś nam powiedzieć. Jazz Bass idealnie sprawdzi się… cóż, w jazzie. Oferuje nieco nowocześniejsze brzmienie, odpowiednie także dla klasycznego rocka oraz funku. To doskonały wybór dla basistów grających głównie palcami i poszukujących głębokiego, bogatego w niskie częstotliwości soundu, o nieco miękkim i zaokrąglonym wykończeniu. Bez wątpienia J-Bass cechuje się większą elastycznością niż basy o innym układzie przetworników. Okaże się on także jedynym słusznym wyborem dla muzyków grających z wykorzystaniem slapu. Techniki polegającej na uderzaniu strun kciukiem oraz ich energicznym podciąganiu.
Basy typu precision z kolei to nieco inna bajka. To instrumenty, które cechują dużą agresywnością oraz wysokim poziomem dynamiki. Sprawdzą się głównie w przypadku basistów poszukujących oldschoolowego, niemal buczącego brzmienia. Każdy wielbiciel Foo Fighters, Aerosmith czy hitów wyprodukowanych przez Motown Records powinien skierować swoją uwagę właśnie na precle. Warto tu wspomnieć, że jedną z zalet P-Bassów jest fakt, że przetworniki split-coil ze względu na swoją konstrukcję całkowicie niwelują szumy. To sprawia, że sygnał doskonale siedzi w miksie i bardzo często nie potrzebuje żadnych dodatkowych zabiegów w celu jego upiększenia.
Do gry na Precision Bassie znacznie częściej wykorzystuje się kostkę. Ponadto czasem stosuje także tzw. puchę, czyli blaszkę mocowaną nad pickupem. Wzmacnia ona brzmienie gitary i nadaje mu nieco metalicznego charakteru.
Podsumowanie
Śmiało zatem można powiedzieć, że J-Bassy skierowane są do muzyków poszukujących nowoczesnego, uniwersalnego brzmienia, które sprawdzi się w całej gamie gatunków oraz technik. Precision natomiast projektowany jest z myślą o świadomych basistach. Często posiadających już doświadczenie, a także początkujących muzykach, którzy poszukują unikatowego, dynamicznego i drapieżnego instrumentu. Pamiętaj jednak, że podział ten jest umowny. To jak wykorzystasz swój bas i co postanowisz wyrzeźbić z jego brzmienia zależy tylko do Ciebie.
