Odpowiednie użytkowanie i czyszczenie instrumentów dętych jest bardzo ważne, szczególnie wtedy gdy zależy nam na idealnym brzmieniu czy wygodnej grze. Nie jest to trudna sprawa, poradzą z nią sobie nawet początkujący i mali muzycy. Wymaga jednak od nas systematyczności w przestrzeganiu kilku zasad. W tym artykule przedstawimy proste zasady użytkowania, czyszczenia oraz konserwacji instrumentów dętych, dzięki którym gra będzie miła, lekka i przyjemna. A żywotność Twojego instrumentu znacznie się wydłuży.
Ogólne zasady
- Jeżeli nie używasz instrumentu, trzymaj go w futerale. Upewnij się, że zawiasy, zamki i suwaki futerału są sprawne, aby zabezpieczyć instrument przed ewentualnym upuszczeniem. Nie przechowuj ciężkich przedmiotów na wierzchu futerału.
- Zwróć uwagę na temperaturę. Nie wystawiaj instrumentu na działanie ekstremalnych temperatur, które mogą go wypaczyć lub uszkodzić. Pozostawienie instrumentu w samochodzie nie jest dobrym pomysłem. Jeśli instrument jest przynoszony do domu z powodu zimna, pozwól mu się ogrzać do temperatury pokojowej zanim zaczniesz na nim grać.
- Utrzymuj instrument w czystości. Czyszczenie instrumentów dętych nie jest skomplikowane, wystarczy wytrzeć instrument z odcisków palców, kurzu i innych pozostałości czystą i miękką szmatką zanim schowasz go do futerału.
- Nie próbuj samodzielnie naprawiać instrumentu, zwłaszcza jeśli się na tym nie znasz. Nigdy nie próbuj kleić uszkodzonego instrumentu. Powstrzymaj się też od prób wybijania młotkiem wgnieceń w instrumentach mosiężnych. Możesz tym wyrządzić więcej szkody niż pożytku.
Instrumenty dęte blaszane
- Nie jedz podczas (lub tuż przed) grą. Ta rada dotyczy zwłaszcza słodyczy, napojów gazowanych i gumy do żucia, ponieważ powodują one gromadzenie się lepkich resztek wewnątrz instrumentu.
- Zachowaj ostrożność podczas wkładania instrumentu do futerału. Upewnij się, że dopasowałeś go do odpowiednich otworów. Futerał powinien się łatwo zamykać. Jeśli musisz go naciskać, to prawdopodobnie instrument nie jest umieszczony prawidłowo.
- Chroń instrument przed wilgocią. Zawsze upewniaj się, że Twój instrument jest całkowicie suchy przed umieszczeniem go w futerale. Niedopełnienie tej zasady może spowodować pojawienie się pleśni w Twoim instrumencie. Jeżeli po grze instrument będzie wilgotny, wytrzyj go do sucha miękką szmatką. Dobrym pomysłem jest również coroczne profesjonalne czyszczenie instrumentu, aby zapobiec ewentualnej korozji i innym rodzajom uszkodzeń.
- Dbaj o ustnik. Zawsze zdejmuj ustnik przed schowaniem instrumentu. Jeśli ustnik jest suchy, nałóż niewielką ilość olejku, aby zapobiec jego zaklinowaniu. Jeśli ustnik utknie, użyj odpowiedniego ściągacza do ustników, aby go usunąć. Na koniec regularnie czyść ustnik ciepłą wodą z łagodnym mydłem.
- “Ćwicz” instrument. Części mosiężne mają tendencję do “sklejania się”, jeśli są pozostawione w bezruchu przez dłuższy czas. Upewnij się, że poruszasz wszystkimi częściami instrumentu regularnie, nawet jeśli nie grasz na nim.
- Pamiętaj o naoliwieniu. Nałóż kroplę lub dwie oleju do zaworów na łożyska i wirniki kilka razy w tygodniu, a następnie pracuj zaworem, aby upewnić się, że olej jest równomiernie rozprowadzony. Odkręć zawory trąbki, wytrzyj je do czysta, a następnie nałóż kroplę oleju na zawór, kapturek zaworu i dolną pokrywę. Powinieneś również stosować olej do suwaków w swoim puzonie przynajmniej raz w tygodniu, umieszczając jego ręczny suwak w trzeciej pozycji i dodając olej do każdego suwaka.
Instrumenty dęte drewniane
- Nie jedz podczas (lub tuż przed) grą. Ta rada dotyczy zwłaszcza słodyczy, napojów gazowanych i gumy do żucia, ponieważ powodują one gromadzenie się lepkich resztek wewnątrz instrumentu.
- Zachowaj ostrożność podczas wkładania instrumentu do futerału. Upewnij się, że dopasowałeś go do odpowiednich otworów. Futerał powinien się łatwo zamykać. Jeśli musisz go naciskać, to prawdopodobnie instrument nie jest umieszczony prawidłowo. Powinieneś również zdjąć szelki i paski z instrumentu przed umieszczeniem go w futerale.
- Podnoś instrument we właściwy sposób. Najlepiej za otwór instrumentu, nigdy za klawisze czy przyciski.
- Chroń instrument przed wilgocią. Wewnętrzna kondensacja może z czasem spowodować pojawienie się pleśni, a nawet pęknięcia instrumentu. Aby rozwiązać ten problem, przeciągnij czysty, suchy wacik przez instrument przed włożeniem go do futerału. Powinieneś również przed schowaniem instrumentu wycierać klawisze jeżeli są wilgotne.
- Przechowuj instrument prawidłowo. Powstrzymaj się od przechowywania stroika w ustniku instrumentu, użyj zamiast tego osłony stroika. Ponadto, saksofoniści powinni zawsze używać zatyczek do przechowywania instrumentu. Na koniec gry umyj ustnik ciepłą wodą z mydłem i pozwól mu całkowicie wyschnąć przed jego schowaniem.
- Nie zapomnij o smarze. Regularnie nakładaj niewielką ilość smaru na korki i połączenia, aby utrzymać wszystko w szczelności. Co kilka miesięcy naoliw swoje klawisze olejem do klawiszy, aby utrzymać ich płynne działanie.
