Każdy początkujący basista wybierając pierwszy instrument staje przed nieuniknionym dylematem – Jazz Bass czy Precision Bass?
Wybór ten nie jest prosty i podobnie jak w przypadku innych instrumentów czy sprzętu audio uzależniony jest od wielu czynników. Chociażby od gatunku, w którym się poruszasz czy Twoich umiejętności. Dlatego bardzo ważne jest, aby decyzję o zakupie basówki podjąć świadomie. W dzisiejszym poradniku postaram się przybliżyć Ci różnice między jazz basem, a “preclem” i pomóc w wyborze tego właściwego.
Podstawowe różnice
Zacznijmy od podstaw. Część różnic widoczna jest już na pierwszy rzut oka, a najważniejsza z nich to oczywiście pickupy. Gitary typu J-Bass wyposażone są w dwa przetworniki single-coil (jednocewkowe), natomiast precle oparte są na pojedynczym przetworniku split-coil (wykorzystującym dwie cewki).
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że na rynku dostępne są także basy łączące oba rozwiązania. Są to modele z “mieszanym” układem PJ, gdzie przetwornik split-coil znajduje się bliżej gryfu, a single-coil bliżej mostka. O tym jak układ pickupów wpływa na brzmienie opowiem w dalszej części tekstu. Warto jednak wspomnieć, że definiuje on to, jakie pokrętła będziemy mieli do dyspozycji podczas gry. J-Bass w swojej najprostszej wersji posiada trzy potencjometry:
- Master Tone (nasycenie tonem),
- Volume 1 (głośność przetwornika gryfowego) i
- Volume 2 (głośność przetwornika mostkowego).
Precision natomiast oddaje do naszej dyspozycji pokrętła Master Tone i Master Volume. Układ ten jednak może różnić się w zależności od modelu. Dzieje się tak chociażby w przypadku basów wyposażonych w aktywną elektronikę (czyli taką oferującą wbudowany przedwzmacniacz oraz nierzadko equalizer). Wtedy takich potencjometrów znajdziemy cztery lub nawet pięć. Przy czym mogą one być także dodatkowo wyposażone w przełączniki push/pull czy dodatkowe switche.
Kształt basu
Kolejna bardzo widoczna różnica to kształt samego instrumentu. J-Bass przypomina w swojej budowie gitary typu stratocaster z charakterystyczną dla nich asymetrią pionową korpusu. Precision natomiast posiada prostszą, bardziej symetryczną budowę. Ostatnią różnicą dotyczącą samej konstrukcji jest budowa i profil gryfu. Podczas gdy J-Bass posiada nieco węższy i bardziej zaokrąglony gryf, Precision odznacza się bardziej masywnym i “brylastym” jego projektem. Stąd też Jazz Bassy są zdecydowanie popularniejsze wśród początkujących. Gryf i podstrunnica bowiem uznawane są w tych modelach za wygodniejsze i bardziej przystępne dla osób, które dopiero uczą się gry.
Przykłady Jazz bass i Precision bass
Typowymi przykładami J-Bassu są m.in Fendery z serii Player bądź odbiegające od klasycznego designu Ibanez GSR180 BS czy Epiphone Toby Standard IV EB. Jeśli natomiast szukasz przystępnego cenowo precla koniecznie zwróć uwagę na Squier Mini Precision Bass LRL BLK. Dla bardziej wymagających zaś prawdziwą gratką będzie Fender American Ultra Precision Bass MN APL.
Zanim przejdziemy do różnic w brzmieniu, wspomnieć należy krótko o gitarach basowych wyposażonych w humbuckery, czyli przetworniki z dwoma cewkami. Dobrym przykładem jest tu odznaczający się unikatowym wyglądem Epiphone Thunderbird Vintage Pro TS, czy też Ibanez SR305E-CUB, który oferuje dwa przetworniki dual-coil oraz wbudowany korektor. Tego rodzaju basy najczęściej znajdują zastosowanie w muzyce współczesnej – metalu, progresywnym rocku czy popie. Cechują się mocnym brzmieniem o dużej selektywności i z reguły nie sprawdzają się w subtelniejszych gatunkach. Na rynku dostępne są także modele wyposażone w jeden humbucker (jak chociażby Gibson Les Paul Junior Tribute DC Bass) lub humbucker i przetwornik single-coil/split-coil, np. Cort GB 74 OPN.
Jak widzisz, kombinacji jest naprawdę wiele, a każda z nich odznacza się swoim własnym, niepowtarzalnym charakterem.
Brzmienie Jazz bass i Precision bass
Przejdźmy zatem do najważniejszej kwestii, a zatem różnic w brzmieniu pomiędzy J-Bassem, a P-Bassem. Już same nazwy są w stanie coś nam powiedzieć. Jazz Bass idealnie sprawdzi się… cóż, w jazzie. Oferuje nieco nowocześniejsze brzmienie, odpowiednie także dla klasycznego rocka oraz funku. To doskonały wybór dla basistów grających głównie palcami i poszukujących głębokiego, bogatego w niskie częstotliwości soundu, o nieco miękkim i zaokrąglonym wykończeniu. Bez wątpienia J-Bass cechuje się większą elastycznością niż basy o innym układzie przetworników. Okaże się on także jedynym słusznym wyborem dla muzyków grających z wykorzystaniem slapu. Techniki polegającej na uderzaniu strun kciukiem oraz ich energicznym podciąganiu.
Basy typu precision z kolei to nieco inna bajka. To instrumenty, które cechują dużą agresywnością oraz wysokim poziomem dynamiki. Sprawdzą się głównie w przypadku basistów poszukujących oldschoolowego, niemal buczącego brzmienia. Każdy wielbiciel Foo Fighters, Aerosmith czy hitów wyprodukowanych przez Motown Records powinien skierować swoją uwagę właśnie na precle. Warto tu wspomnieć, że jedną z zalet P-Bassów jest fakt, że przetworniki split-coil ze względu na swoją konstrukcję całkowicie niwelują szumy. To sprawia, że sygnał doskonale siedzi w miksie i bardzo często nie potrzebuje żadnych dodatkowych zabiegów w celu jego upiększenia.
Do gry na Precision Bassie znacznie częściej wykorzystuje się kostkę. Ponadto czasem stosuje także tzw. puchę, czyli blaszkę mocowaną nad pickupem. Wzmacnia ona brzmienie gitary i nadaje mu nieco metalicznego charakteru.
Podsumowanie
Śmiało zatem można powiedzieć, że J-Bassy skierowane są do muzyków poszukujących nowoczesnego, uniwersalnego brzmienia, które sprawdzi się w całej gamie gatunków oraz technik. Precision natomiast projektowany jest z myślą o świadomych basistach. Często posiadających już doświadczenie, a także początkujących muzykach, którzy poszukują unikatowego, dynamicznego i drapieżnego instrumentu. Pamiętaj jednak, że podział ten jest umowny. To jak wykorzystasz swój bas i co postanowisz wyrzeźbić z jego brzmienia zależy tylko do Ciebie.
